- نامگذاری آلکانها:

آلکانها، هیدروکربنهای سیر شده ای هستند که تمایلی به واکنش های افزایشی ندارند. هیبریداسیون اتمهای کربن در ساختار الکانها sp³ می باشد. نام دیگر این ترکیبات پارافین ها می باشد. فرمول عمومی این ترکیبات عبارتست از C_nH2_n+2
، یعنی اگر آلکان ما یک کربنه باشد، 4 عدد هیدروژن و اگر 2 کربنه باشد، 6
عدد هیدروژن در ساختمان آن وجود دارد. و به همین ترتیب الی آخر. بنابر این
اختلاف آلکانها در تعداد - CH₂ -  های آنها می باشد و می توان نتیجه گرفت که آلکانها همولوگ همدیگر هستند.

روش
آیوپاک روش جهانی نامگذاری ترکیبات الی می باشد که جایگزین نامگذاری های
قدیمی گردیده است. در این نامگذاری تعداد اتم کربن در زنجیر اصلی مهمترین
قسمت نام را تشکیل می دهد. تعداد اتم های کربن را با لفظ های ویژه زیر
تعیین می کنیم:

1 : مِت   2: اِت   3 : پروپ   4 : بُوت   5: پّنت   6: هِگز   7: هِپت   8: اُکت   9: نون   10: دِک

CH3                        CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-

- رادیکال: اگر
از ساختمان یک هیدروکربن، اتم هیدروژن را بطور متقارن جدا کنیم، بطوریکه
کربن مورد نظر دارای یک اربیتال نیمه پر گردد، به ترکیب بدست آمده رادیکال
می گوییم. به رادیکال آلکانها، آلکیل می گویند و در نامگذاری آنها لفظ
"ان" انتهای نام آلکان مورد نظر را به "ایل" تبدیل می نمایند.

CH₄ à CH₃^. + H^.

چنانچه
آلکان ما بدون شاخه باشد. از نامگذاری ذکر شده در بالا یعنی لفظ ویژه + ان
استفاده می کنیم. اگر آلکان ما شاخه دار بود روش زیر را برای نامگذاری
آلکان مورد نظر بکار می بریم:

1-     بلند
ترین زنجیر ممکن را به عنوان زنجیر اصلی انتخاب می کنیم. دقت نمایید که
این زنجیر باید با یک کربن نوع اول آغاز شده و به یک کربن نوع اول ختم
گردد.

2-     ساختار کاملاً گسترده ماده را رسم می کنیم به گونه ای که هیچ کربنی در آن اندیس بیش از یک نداشته باشد.

3-     کربنهایی که در این زنجیر اصلی قرار نداند و بلکه با کربنهای آن اتصال دارند را به عنوان شاخه های در نظر می گیریم.

4-     زنجیر
اصلی را از سمت نزدیکتر به تراکم بیشتر شماره گذاری می کنیم. توجه کنید
این شماره گذاری بایستی به صورتی باشد که مجموع شماره های شاخه ها کمترین
رقم را داشته باشد.

5-     نا م آلکان را به شکل زیر بدست می آوریم:

" شماره کربن محل اتصال شاخه + نام آلکیلی شاخه + نام زنجیر اصلی بصورت آلکانی"

 مثال:

              2- متیل بوتان

  تذکر 1 : اگر
بر روی زنجیر اصلی دو یا چند شاخه یکسان مشاهده شود، بعد از ذکر     
شماره     محل های اتصال شاخه ها، تعداد آنها را با لفظ های " دی، تری،
تترا و ..." معین کرده و قبل از نام شاخه ذکر می کنیم.

 مثال:

          2و3 - دی متیل پنتان

          2و2 - دی متیل پروپان

تذکر 2: اگر بر روی شاخه اصلی چند گونه متفاوت آلکیل داشته باشیم، نام شاخه ها را به ترتیب حروف الفبای یونانی ذکر می کنیم:

اتیل( Ethyl)، ایزو پروپیل (Iso propyle )، متیل ((Methyl ، پروپیل (Propyle)

مثال:

              3- اتیل - 4- متیل هگزان

  تذکر 3: دقت نمایید که پیشوندهای "-s"، "-n"، "-t" و ... یا تعداد شاخه ها با الفاظ "  دی،      تری، تترا و ..." در تقدم الفبایی منظور نمی شوند.

   تذکر 4: اگر بعد از انتخاب زنجیر اصلی فاصله شاخه ها تا دو سر زنجیر یکسان و مجموع  اعداد نیز برابر باشد، از سمت نزدیکتر به شاخه دارای تقدم الفبایی شماره گذاری را انجام می  دهیم.

     مثال:

 تذکر 5: اگر تغییر محل شاخه در نامگذاری تأثیری نداشت، از ذکر شماره محل شاخه  خودداری می کنیم.

 تذکر 6: اگر
آلکانی دارای کربنی باشد که به جای هیدروژن عنصر یا گروه دیگری با آن
پیوند  داشته باشد، آنرا مشتق آلکان نامیده و در نامگذاری ترکیب با عنصر
مربوطه مانند یک شاخه  رفتار می کنیم. فقط در انتهای نام عنصر مربوطه لفظ
" و " اضافه می کنیم.

 مانند: نیترو NO₂- کلرو - فلوئورو - برمو - یدو و....